Για την αντιμετώπιση των οικονομικών, περιβαλλοντικών, κλιματικών, δημογραφικών και κοινωνικών προκλήσεων της Μυτιλήνης απαιτείται μια ολοκληρωμένη εδαφική αναπτυξιακή στρατηγική με ευρεία συμμετοχή των τοπικών φορέων.
Ως εκ τούτου, στη νέα Προγραμματική Περίοδο σχεδιάζεται να επικαιροποιηθεί η ήδη υλοποιούμενη Στρατηγική Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (ΒΑΑ), εφόσον το περιεχόμενό της αξιολογηθεί θετικά από την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης (ΕΥΔ) του Προγράμματος «Βόρειο Αιγαίο».
Η Στρατηγική ΒΑΑ σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό οφείλει να εγκριθεί, το αργότερο, έως τις 28/02/2024, αν και ο στόχος είναι να υπάρχει εγκεκριμένη Στρατηγική εντός του καλοκαιριού του 2023.
Στην πρώτη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στις 27/09/2022 στο πλαίσιο της διαβούλευσης για την Στρατηγική ΒΑΑ της Μυτιλήνης, ο Δήμος επισήμανε ότι οποιαδήποτε παρέμβαση σχεδιάζεται στη Στρατηγική θα πρέπει να έρχεται σε συμφωνία με τα εξής υπό εκπόνηση σχέδιά του:
- Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ)
- Σχέδιο Φόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων (ΣΦΗΟ)
- Σχέδιο Αστικής Προσβασιμότητας (ΣΑΠ)
- Επιχειρησιακό Σχέδιο για την Εξασφάλιση Κοινόχρηστων και Κοινωφελών Χώρων (Ε.Σ.Ε.Κ.Κ.)
- Τοπικό Χωρικό Σχέδιο το οποίο αποτελεί μια καλή ευκαιρία να «θεραπευτούν» τα όποια προβλήματα υπάρχουν στο υφιστάμενο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο της πόλης
Δημότες της πόλης ανέφεραν ότι το Λιμενικό Ταμείο είναι παραμελημένο και υποστελεχωμένο, μια κατάσταση που πρέπει να αλλάξει. Η χερσαία ζώνη λιμένα βρίσκεται σε κακή κατάσταση, ενώ ακόμα δεν υπάρχει εγκεκριμένο master plan. Ακόμα, επισήμαναν ότι υπάρχει ανάγκη για αλλαγή κουλτούρας διοίκησης καθώς και λειτουργίας του Δημοτικού Συμβουλίου.
Η Δημοτική Κοινότητα πρότεινε την ανάδειξη, προβολή και προστασία του ιστορικού κέντρου ενώ επισήμανε την ερημοποίηση γειτονιών όπως π.χ. αυτήν της παλιάς αγοράς.
Η ΜΣΜ Consulting (τεχνικός σύμβουλος του Δήμου για την εκπόνηση του ΣΒΑΚ) έκανε την παρουσίαση των βασικών αρχών του υπό εκπόνηση ΣΒΑΚ (μπορείτε να δείτε πιο κάτω την παρουσίαση).
Ο τεχνικός σύμβουλος της ΕΥΔ υποστήριξε ότι από τις τοποθετήσεις δεν διαφαίνεται η υιοθέτηση μιας ολοκληρωμένης λογικής σχεδιασμού. Η Μυτιλήνη είναι το μητροπολιτικό κέντρο της Περιφέρειας και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται στον σχεδιασμό. Εκτός από τις δράσεις που αναβαθμίζουν την λειτουργία της πόλης στη νέα στρατηγική ΒΑΑ θα υπάρξουν και δράσεις επιχειρηματικότητας και του κοινωνικού τομέα.
Επίσης, ο τεχνικός σύμβουλος επισήμανε ότι η Αστική Αρχή οφείλει να είναι ένα ευρύ σώμα (όχι μόνο ο Δήμος) που θα διαβουλεύεται με συστηματική, επαναλαμβανόμενη και καθορισμένη συχνότητα. Η Αστική Αρχή, αν το ήθελε, θα μπορούσε να συγκροτήσει μια μικρή Διαχειριστική Αρχή η οποία θα αποτελούσε τον εκτελεστικό της βραχίονα. Δυνητικά θα μπορούσε να αναλάβει ακόμα και τον ρόλο του Ενδιάμεσου Φορέα Διαχείρισης.
Η Περιφερειακή Παράταξη «Συμπαράταξη Πολιτών Βορείου Αιγαίου» συμφώνησε με τον τεχνικό σύμβουλο της ΕΥΔ. Ανέφερε ότι δεν έχει επιτευχθεί η λογική του ολοκληρωμένου σχεδιασμού. Γίνεται συζήτηση για παραδοσιακά έργα χωρίς να λαμβάνεται υπόψιν η επιχειρηματικότητα και ο κοινωνικός ιστός. Για παράδειγμα δεν αρκεί μόνο η εκπόνηση ενός έργου για την βιώσιμη αστική κινητικότητα αλλά απαιτείται παράλληλα να τρέχει και ένα ευρύ σχέδιο ενημέρωσης των δημοτών με συμμετοχή και των τοπικών φορέων.
Ακόμα, τόνισε ότι κάποια έργα π.χ. από το Υπουργείο Πολιτισμού, είναι απαραίτητο να συμπληρώνονται από δράσεις κοινωνικής οικονομίας όπως η παραχώρηση τμήματος του χώρου σε μια κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση.
Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Λέσβου ανέφερε ότι θα χρειαστεί ευρεία συνεργασία των τοπικών φορέων για την αποτελεσματικότερη αξιοποίηση του μεγάλου προϋπολογισμού του Προγράμματος.
Ο σύλλογος «Ασπίδα» ζήτησε να υπάρξει καλύτερος σχεδιασμός ώστε να ανταποκρίνεται και στις ανάγκες τόσο των κατοίκων όσο και των επιχειρήσεων. Υποστήριξε ότι η αύξηση της κίνησης στην περιοχή «Επάνω Σκάλα» λόγω της ανάπλασης του κάτω κάστρου επιβάλει την δημιουργία χώρου στάθμευσης στην περιοχή. Εξέφρασε την πεποίθηση ότι είναι λάθος η δημιουργία χώρου εκδηλώσεων στο σημείο των παλαιών στάβλων αντί χώρου στάθμευσης.
Ο Εμπορικός Σύλλογος Μυτιλήνης πρότεινε τη δημιουργία χώρου στάθμευσης κοντά στον κόμβο της βόρειας παράκαμψης και την εισαγωγή μικρών ηλεκτρικών αστικών λεωφορείων που θα μεταφέρουν τους δημότες από τον προαναφερθέντα χώρο στο κέντρο της πόλης. Ακόμα, εισηγήθηκε την υπογειοποίηση των κάδων απορριμμάτων στο κέντρο της Μυτιλήνης.
Η ΕΥΔ τόνισε τον σημαντικό ρόλο του ΣΒΑΚ που είναι απαραίτητο να συνυπολογιστεί στον σχεδιασμό της Στρατηγικής ΒΑΑ. Επιπρόσθετα, ξεκαθάρισε ότι η τεχνική βοήθεια του Προγράμματος «Βόρειο Αιγαίο» 2021-2027 είναι δυνατό να χρηματοδοτήσει την υποστήριξη της λειτουργίας της νέας Αστικής Αρχής. Τόνισε ότι σε αυτήν την Προγραμματική Περίοδο το μεγάλο στοίχημα δεν είναι η απορρόφηση αλλά η αυξημένη αποτελεσματικότητα των έργων.
Ολοκληρώνοντας, η ΕΥΔ ενθάρρυνε τους δημότες και τους φορείς να εκφράσουν γραπτώς, μέσω του e-pepba.gr τις προτάσεις τους ως προς:
- Το όραμα που έχουν για την πόλη
- Την περιοχή παρέμβασης στην οποία πρέπει να εστιάσει η Στρατηγική ΒΑΑ
- Τις παρεμβάσεις που θεωρούν ότι θα αναβαθμίσουν την πόλη
- Την σύνθεση της Αστικής Αρχής
Μετά την ολοκλήρωση του πρώτου κύκλου διαβούλευσης για το ΒΑΑ της πόλης της Μυτιλήνης γίνεται σαφές ότι:
Παρόλα αυτά, τα τόσο σημαντικά, πρέπει να γίνουν ακόμα περισσότερα που αφορούν:
ώστε το έτος 2023 να αποτελέσει την πρώτη χρονιά υλοποίησης των Β.Α.Α. της Μυτιλήνης με έργα κρίσιμα για την πόλη, αλλά κυρίως για νέα έργα που θα κάνουν την Μυτιλήνη πιο λειτουργική , σύγχρονη και φιλική για τους πολίτες της μέσα από δύο βασικές στοχεύσεις:
Ελπίζω να υπάρξει ένας ζωντανός διάλογος, όλων όσων έχουν ρόλο στα τεκτενόμενα της πόλης, να συγκροτηθεί μια αστική αρχή με την μέγιστη συμμετοχικότητα και αντιπροσωπευτικότητα και φυσικά η Ειδική Υπηρεσία θα είναι εδώ για κάθε ενέργεια προς αυτή την κατεύθυνσή.
Καλημέρα από τον ΑΣΤΕΡΙΑ ΑΜΚΕ.
Δεν είμαστε επιστήμονες αλλά αγαπάμε το ποδήλατο και μας συντροφεύει, χρόνια τώρα, στις μετακινήσεις μας.
Πιστεύουμε ότι η χρήση του ποδηλάτου βελτιώνει τη ζωή στην πόλη από πολλές πλευρές. Προσπαθούμε να "βγάλουμε" στους δρόμους περισσότερα ποδήλατα.
Προτείνουμε:
Ιστοσελίδα και App για την υποστήριξη των εναλλακτικών τρόπων μετακίνησης. Προτείνουμε να περιέχει:
Για τα παιδιά προτείνουμε:
Δείτε την παρουσίασή μας ακολουθώντας τον παρακάτω σύνδεσμο.
https://drive.google.com/file/d/1GHVYyjEL3x3iTF1k4XgrY9JTt6YvzYLW/view?usp=sharing
Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο εγκεκριμένο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή "Πρόγραμμα Βόρειο Αιγαίο 2021-2022" και ειδικότερα στο πλαίσιο υλοποίησης των Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων αυτού, επιλέξιμες παρεμβάσεις μπορούν και να είναι και αυτές που αφορούν στην προστασία και ανάδειξη του Πολιτιστικού Αποθέματος των περιοχών παρέμβασης. Μάλιστα, ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην αξιοποίηση των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας προστασίας και ανάδειξης (π.χ. Ψηφιοποίηση Πολιτιστικών Πόρων).
Κατά συνέπεια, το ενδιαφέρον της Αντιπεριφέρειας Πολιτισμού του Βορείου Αιγαίου για την ανάπτυξη, συγκρότηση και υλοποίηση της ΒΑΑ της Πόλης της Μυτιλήνης είναι εύλογο και ισχυρό.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονίσουμε ότι: Η έννοια του πολιτισμού είναι στενά συνυφασμένη με τα νησιά της Περιφέρειας του Βορείου Αιγαίου. Η ΠΒΑ παρουσιάζει πλούσια ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά, με πλήθος μνημείων όλων των περιόδων, ενώ όσον αφορά την άυλη πολιτιστική κληρονομιά, η περιοχή έχει σημαντικό πλούτο στοιχείων λαϊκού πολιτισμού που σχετίζονται με τα ήθη, τα έθιμα και τις παραδόσεις, τις τέχνες και τα γράμματα, τη μουσική και το χορό, τη γαστρονομία, τα παραδοσιακά επαγγέλματα που συνδέονταν με τη βιομηχανία του ελαιολάδου, του ούζου, τη μαστιχοκαλλιέργεια, την αλιεία, τη χειροτεχνεία, την αγγειοπλαστική, τη ναυπηγική κ.α.. Τέλος, όλα αυτά τα πολιτιστικά στοιχεία των νησιών του Βορείου Αιγαίου αποτελούν πόλους τουριστικής δραστηριότητας – επισκεψιμότητας.
Έχοντας υπόψη τα παραπάνω, η Αντιπεριφέρεια Πολιτισμού συνέταξε το Τετραετές «Σχέδιο Δράσης – Πολιτισμός» της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου το οποίο και εγκρίθηκε με την υπ. αριθμ. 99/2022 Απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου του Βορείου Αιγαίου.
Επομένως - και πιστεύοντας ότι οι Φορείς που έχουν εγκεκριμένα Τομεακά Επιχειρησιακά Σχέδια διαθέτουν σημαντικό βαθμό ετοιμότητας και ωριμότητας - η Αντιπεριφέρεια Βορείου Αιγαίου έχει προετοιμάσει μια σειρά από Προτάσεις οι οποίες θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν τη χρηματοδότηση τους στο πλαίσιο της ΒΑΑ της Πόλης της Μυτιλήνης ικανοποιώντας πλήρως τον στόχο του Προγράμματος, να εξασφαλιστεί δηλαδή η προστασία και ανάδειξη του Πολιτιστικού Αποθέματος της περιοχής παρέμβασης.
Τα προτεινόμενα έργα της Αντιπεριφέρειας Βορείου Αιγαίου αναπτύσσονται στους κάτωθι άξονες:
Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο εγκεκριμένο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή "Πρόγραμμα Βόρειο Αιγαίο 2021-2022" και ειδικότερα στο πλαίσιο υλοποίησης των Στρατηγικών ΒΑΑ αυτού, επιλέξιμες παρεμβάσεις μπορούν να είναι και αυτές που αφορούν:
Κατά συνέπεια, το ενδιαφέρον του Επιμελητηρίου Λέσβου για την ανάπτυξη, συγκρότηση και υλοποίηση της Στρατηγικής ΒΑΑ της Πόλης της Μυτιλήνης είναι εύλογο και ισχυρό, αφού πλέον είναι αποδεκτή από όλους και η θέση που έχει το Επιμελητήριο Λέσβου από το σχεδιασμό κιόλας της προηγούμενης Προγραμματικής Περιόδου. Ότι δηλαδή, "η περιοχή παρέμβασης των διαφόρων χωρικών επενδύσεων δεν χαρακτηρίζεται μόνο από τις υποδομές της και τις βελτιώσεις που αυτές ανά περίπτωση χρίζουν, αλλά κυρίως από το ανθρώπινο δυναμικό της και τις επιχειρήσεις που εδρεύουν σε αυτή".
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονίσουμε ότι: Όσον αφορά το "περιβάλλον" εντός του οποίου η τοπική (στη πόλη της Μυτιλήνης) Επιχειρηματικότητα προσπαθεί να αναπτυχθεί ισχύουν τα εξής:
Κατά συνέπεια, τα ανωτέρω θα πρέπει να ληφθούν υπόψη τόσο κατά το σχεδιασμό όσο και κατά την υλοποίηση της Στρατηγικής ΒΑΑ της Πόλης της Μυτιλήνης.
Για αυτό το Επιμελητήριο Λέσβου έχει προετοιμάσει μια σειρά από παρεμβάσεις η υλοποίηση των οποίων εκτιμάται ότι θα συμβάλει καθοριστικά στην επίτευξη των στόχων που έχει θέσει το ίδιο το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα "Βόρειο Αιγαίο 2021-2027" για τις Στρατηγικές ΒΑΑ. Οι παρεμβάσεις αυτές μπορούν να έχουν είτε ως Φορέα Υλοποίησης το ίδιο το Επιμελητήριο Λέσβου, είτε ως Ωφελούμενους τις Τοπικές ΜΜΕ, τους εργαζόμενους σε αυτές ή ακόμη και τους ανέργους.
Ενδεικτικά αναφέρουμε:
Τέλος, σημειώνουμε ότι το Επιμελητήριο Λέσβου επιθυμεί τη συμμετοχή του στην υπό δημιουργία Αστική Αρχή Μυτιλήνης με τη βεβαιότητα ότι αυτό θα βοηθήσει στην ορθή και επ' ωφελεία των πολιτών της Μυτιλήνης υλοποίησης της Στρατηγικής ΒΑΑ.